01 ?ubat 2013 02:25 5880 kez okundu
Inegin süt yapabilmesi için gerekli besinleri almasi gerekir.1 lt süt yapilmasi için kalpten memeye 400 lt kan pompalanir.10 lt süt için 4 ton kanin geçmesi gerekir.
“INEGIN MEMESI SÜT MUSLUGU DEGILDIR ”
INEK DEMEK MEME DEMEKTIR.
Süt inegi yetistiriciliginin amaci en yüksek düzeyde süt elde etmektir. Süt memede yapilir ve meme baslarindan disari alinir. Meme dört bölümden olusur. Her bölümün içinde küçük odaciklar vardir. Bunlar süt üreten bezciklerdir. Üzüm salkimi gibi görünürler.
Bunlardan gelen süt ince borular la kalin boruya oradan meme sarnicina ulasir.
Dört meme basindan her biri kendine ait bölümün sütünü disari verir.
Laktasyon esnasinda çok aktif olarak çalisan bu organ her gün en az iki defa sagilir. Süt akitan veya kendi sütünü emen inekler 3-4 kere sagilabilir. Buda süt verimini %1-33 artirdigi bilinmektedir.
‘Günlük sagim sayisi kaç olursa olsun esit araliklarla yapilmalidir.’
ÖR:3 sagim yapiliyorsa sagim arasi sürenin 7-8 saat olmasina özen gösterilmelidir. Sagim, el veya makine ile yapiliyor olabilir. Önemli olan hatali sagim yapilmamasidir. Sagim öncesi uyulmasi gereken kurullar vardir:
• Sagimcilar, lastik çizme ve tulum giymeli, ellerini yikayip kurulamalidir.
• Ahir ve inekler temiz olmalidir.
• Memeler, dezenfektan katilmis 40-45 derece sicak su ve sik sik degistirilen temiz ve yumusak bir bezle yikanmalidir. Temiz bez veya kagit havlu her inek için kullanilmalidir.
• Su kirlenmeden degistirilmelidir.
• Sagimin basinda her memeden bir kaç sikim süt siyah zeminli (sagim kontrol kabi) bir kaba sagilmalidir. Kontrol sütü ahir içine bosaltilmayip ayri bir kovaya birakilmalidir.
EL ILE SAGIM
Sagimi yapan kisi inegin SAG tarafina yakin oturur, sol dizini inegin sag arka bacagina yaslar. Sagima ön meme basindan baslar. Ellerin bütün parmaklari ve el ayasi birlikte kullanilir. Meme basi kisa ise küçük parmak ise karismaz
Bu islemde meme basi içindeki süt orada kalir ve sonra orta parmagin kapatilmasi ile meme basi içinde kalan sütün basinci artar. Meme basi dipten kapatilmis oldugu için sütün tek çikisi meme ucudur. Yüzük ve küçük parmaginda en son kapatilmasi ile süt tamamen disariya atilir.
SAGIMDA YAPILAN HATALAR
• Meme basini çok yukaridan kavrayarak sagim yapmayin. Memenin ucu sütle dolarak balon gibi siser meme zarar görür.
• Meme basini iki parmakla asagi dogru sündürmeyin. Meme basinin içi zedelenir.
• Bas parmagin birinci bogumunun sirti ile diger parmaklar arasina meme basini sikistirarak sagim yapmayin, meme basi yara olur.
• Memede süt birakmayin. Mikrop ürer, meme hastalanir, sarkik memelige neden olur.
MAKINA ILE SAGIM
Sagim esnasinda hayvan huzur içerisinde olmalidir. Hayvanlara iyi davranmak, oksitosin hormonunu rahat olarak salgilanmasini saglar. Meme kaslarinin gevsetilmesi için vücud kaslarinin gevsemesi gerekir.
Ani gürültü, sert tavir ve bagrisma kas kirampina yol açar, sütün tamamen bosalmasina engel olur.
Makine ile sagimin esasi;vakum(hava boslugu) uygulayarak, sütün memeden disariya alinmasidir.
PARÇALARI
**Emme Vakum Pompasi ve Motor: Sagim için
gerekli emmeyi saglar.
• Emme Vakum Hortumlari ve Motor:Emme için gerekli vakum etkisini makinanin emzik kismina ulastirir.
• Pulzatör: Kalbi, Sütün kesikli akisini saglamak için memeyi bir kez sikistirir, bir kez emer. Bir kez hava bir kez vakum yapar. Borulu sagimda 0.5 atm. geçme-meli, kovalilarda 0.4 atm. geçmemelidir.
• Sagim Emzikleri:4 meme basina birer tane takilir. Sagim pençesi(odacik) süt gügümü veya süt tankina.
• Süt Gügümü Veya Tanki.
Sagim bitince vakum dügmesi kapatilip vakum kesilir. Bir inekten digerine geçilmeden önce emzikler dezenfektanli suya batirilip, temiz suyla durulanir.
Elle sagim 5-10 dakika, makine ile 3-5 dakikada sagilabilir. Süt azalinca memeye masaj yapilarak içinde süt birakilmamalidir.
KURALLAR ÖNEMLIDIR !
• Meme baslari ve emzikler mikropsuz olmalidir.
• Makinenin iyi çalisip çalismadigi kontrol edilmeli.
• Sütü biten memeden makine alinmalidir.
• Sütün kesikli akisi çok hizli veya çok yavas olmamalidir.
• Makine memeyi zedelememelidir.
SAGIMDAN SONRA
• Sagimdan sonra basliklar ilaçli su olan bir bardaga daldirilir.
• Bütün malzeme ve aletler bol su ile yikanir, ilaçli su ile temizlenir.
• Süt gügümlere aktarilirken süzek bezden süzülür.
• Süt toplanan gügümler soguk bir yerde bekletilmelidir.